Als je nergens zin in hebt(maar ook niet tot rust komt)Bij ADHD denken we vaak aan overprikkeling: een hoofd dat overloopt, te veel input, te weinig rust. Maar er bestaat ook een minder bekende tegenhanger: onderprikkeling.Dat gevoel dat alles saai is. Dat je nergens echt warm voor loopt. Dat je wel iets zou móéten doen, maar dat er simpelweg geen beweging in zit. Je scrolt wat, loopt wat rond, begint aan van alles — maar niets blijft hangen. En ondertussen voel je je slecht over jezelf. Welkom in de wereld van ADHD onderprikkeling. |  |
Wat is onderprikkeling bij ADHD?
Onderprikkeling betekent dat je in een een soort mentale vertraging staat. Je brein ligt in een soort afwachtende stand, waardoor jij nauwelijks vooruit te branden bent. Je kunt nog steeds prima nadenken, er is niks mis met je intelligente. En je functioneert ook nog wel. Maar alles staat op een heel laag pitje.
Het voelt lui, en in eerste instantie wel lekker. Gewoon in je cocon. Maar als boodschappen doen of aan een taak beginnen voelt als de Everest beklimmen, dan kun je rustig constateren dat de onderprikkeling heeft toegeslagen.
Waardoor onstaat onderprikkeling?
Onderprikkeling ontstaat wanneer je brein te weinig stimulatie krijgt. Te weinig uitdaging. Te weinig prikkels die zorgen voor focus, motivatie of gewoon iets aanpakken.
Een ADHD-brein heeft vaak meer prikkels nodig om “aan” te gaan. Dingen die voor anderen prima te doen zijn, voelen voor jou vaak leeg of simpelweg niet interessant genoeg. Daardoor zakt je energie weg en raak je in een soort ongeïnteresseerde modus.
Soms kies je zelf voor de onderprikkeling. Bijvoorbeeld omdat je zó overprikkeld bent geraakt dat je even niks meer aankan. Je herstel duurt te lang, je doet te weinig en wat als ontspanning moet aanvoelen, wordt je valkuil.
We herinneren ons allemaal nog wel de shutdowns tijdens corona. Hoeveel adhd'ers zullen aanvankelijk wel niet gedacht hebben: héérlijk dit, lekker niet meer sociaal hoeven doen, lekker cocoonen! Maar na verloop van tijd daalde van een hoop mensen het energieniveau naar nul. Te weinig prikkels is funest als je ADHD hebt.
 | Hoe herken je ADHD onderprikkeling?Veelvoorkomende ADHD onderprikkeling symptomen zijn:
Van buiten lijkt het soms alsof je gewoon niet zo actief bent vandaag. Van binnen voelt het als vastzitten zonder duidelijk waarom. |
Onderprikkeling voelt vaak dubbel
En hier wordt het verwarrend: je kunt je tegelijk leeg én onrustig voelen. Je lijf wil bewegen, maar je hoofd zit op slot. Je wilt iets doen, maar niks trekt.
Dat zorgt vaak voor frustratie: Ik moet gewoon beginnen! Waarom dóe ik dit niet? Wat is er mis met mij?
Dat voedt de gevolgschade die we bij ADHD overprikkeling symptomen hebben besproken.
Wat helpt bij ADHD onderprikkeling symptomen?
Onderprikkeling vraagt niet om strenge discipline, maar juist om hele subtiele tegenhangers. Zet kleine dingetjes tegenover de apathie.
Dingen die vaak goed werken:
- Beweging: even lopen, rekken, frisse lucht
- Afwisseling in taken
- Werken met korte tijdsblokken (timer op 10–15 minuten)
- Muziek of achtergrondgeluid
- Zintuiglijke prikkels (andere omgeving, daglicht, geur, temperatuur)
- Creatieve activiteit
- Iets nieuws leren
- Kleine beloningen na een taak
- Niet harder werken, maar je brein nét genoeg prikkelen zodat het weer mee wil doen.
Kortom:
Overprikkeld? Neem wat rust.
Onderprikkeld? Kom een beetje in beweging.
Wanneer wordt onderprikkeling een probleem?
Als je langdurig in onderprikkeling blijft hangen, kan dat leiden tot:
- onzekerheid
- somberheid
- vermijdingsgedrag
- verlies van zelfvertrouwen
- het gevoel stil te staan
En dan wordt het tijd om niet alleen symptoombestrijding te doen, maar te kijken naar jouw persoonlijke prikkelbalans.
Daar kan ADHD-coaching bij helpen.